In het hart van Antwerpen blijft het voor eeuwig 1591. Verstopt tussen de Hoogstraat, de Oude Koornmarkt en de Pelgrimstraat kronkelt De Vlaeykensgang. Opletten, want u wandelt de ingang ervan zo voorbij. De ‘geheime’ steeg was vroeger het domein van de schoenmakers, die ook de noodklok van de O.L.V.-kathedraal moesten luiden. Waar in het verleden de armste van de stad woonden, vindt u nu antiekwinkeltjes, kunstgalerijen en zelf een exclusief restaurant. Het is er zalig rustig. De plek bij uitstek om de zomerse beiaardconcerten te beluisteren.
Te midden van de bruisende universiteitsbuurt duikt een oase van rust op: het Begijnhof is een goed verborgen stukje stilte. Een wandeling door de miniatuurstad vol witte huisjes leidt u via gekasseide straatjes naar een knappe binnentuin met boomgaard. Achteraan pronkt de pittoreske Sint-Catharinakerk. Vroeger woonden hier devote vrouwen en waren mannen verboden na sluitingstijd – een bord aan de ingang herinnert daar nog steeds aan. Vandaag zijn de meeste huizen bejaardenwoningen, waar intussen ook mannen welkom zijn.
De O.L.V.-kathedraal trekt vaak alle aandacht naar zich toe. Maar ook de iets verder weggestopte Sint-Pauluskerk is uw blik waard. Deze vroegere kloosterkerk telt meer dan 50 schilderijen van beroemde Antwerpse meesters als Rubens, Jordaens en Van Dyck. En dan zwijgen we nog over de knappe beelden, de prachtige barokaltaren en het 17de-eeuwse orgel. En toch is niet alleen het interieur indrukwekkend. Buiten wacht nóg een blikvanger: de 18de-eeuwse calvarieberg met 63 levensgrote beelden en 9 reliëfs die het verhaal van de kruising van Christus vertellen. Een bijzonder én zeer zeldzaam tafereel.
Als u erop begint te letten, kunt u er niet meer naast zien: Antwerpen hangt vol met Madonnabeelden. Onze-Lieve-Vrouw is patrones van Antwerpen en wordt sinds het einde van de 17de eeuw geëerd met bijna 200 beelden op gevels en straathoeken. Vergezeld van een olielamp deden die vroeger trouwens vaak dienst als straatverlichting. Sommige beelden zitten goed verstopt, terwijl andere een heel prominente plaats innemen. Check de gevel van het stadhuis maar eens.
Hoewel Antwerpen niet aan de zee ligt, kunt u ook hier op zoek naar schelpen. Verspreid over de stad liggen 13 koperen schelpen: zij wijzen pelgrims, op weg naar Santiago de Compostella, de belangrijkste bezienswaardigheden. Maar natuurlijk mag iedereen even stilstaan bij de schelpen – bijvoorbeeld die aan de Sint-Jacobskerk, de Antwerpse startplaats voor bedevaarders. Of die aan de vernieuwde pelgrimsherberg, op de plek van het vroegere Sint-Julianagasthuis voor pelgrims.
Geen twee stadswandelingen zijn hetzelfde in Antwerpen – zélfs niet als u hetzelfde traject volgt. Telkens ontdekt u wel iets nieuws: van een Madonnabeeldje aan de gevel, over een schelp op het voetpad, tot een historische oase van rust. Een tocht vol (her)ontdekkingen die Antwerpen atypisch maakt.
Antwerpen laat zich niet in één oogopslag ontdekken. De allermooiste plekjes liggen misschien wel het best verstopt. Denk maar aan De Vlaeykensgang of het Begijnhof. Zo botst u telkens op een nieuw stukje stad.