In de plenaire vergadering van de Kamer werd vandaag de omzetting van de Europese Omnibusrichtlijn gestemd.
Die omzetting naar Belgische wetgeving voorziet in de modernisering van belangrijke Europese regels rond consumentenbescherming.
Concreet behoedt de omzetting de consument beter tegen misleidende kortingen, breidt ze online consumentenrechten uit en voorziet ze in betere online informatie door het weren van valse reviews en het invoeren van informatieplicht op verkoop platformen.
De omzetting van de Europese Omnibusrichtlijn naar Belgische wetgeving zorgt vanaf 28 mei 2022 voor een betere bescherming van de Belgische consument. Dat gebeurt heel concreet via de modernisering van een aantal Europese richtlijnen inzake consumentenscherming. Die richtlijnen bestonden al geruime tijd en vormen de hoekstenen van ons consumentenrecht, maar de laatste jaren drong een actualisering zich op, onder andere door het grote succes van e-commerce.
De grootste en belangrijkste update is er echter één die consumenten zowel on- als offline beter zal beschermen, meer bepaald tijdens de koopjesperiode. Daar krijgen misleidende kortingen voortaan minder kans door strengere regels bij de aanduiding van prijsverminderingen.
Dat winkels hun prijzen kortstondig en kunstmatig optrokken net voor de soldenperiode, om vervolgens bijzonder grote 'kortingen' aan te kondigen tijdens solden, bleek op basis van de controles van de Economische Inspectie een oud zeer.
Daar komt nu verandering in.
Winkels zullen bij hun koopjes namelijk steeds de referentieprijs moeten vermelden. Die referentieprijs is de laagste prijs die door de verkoper werd geafficheerd tijdens de periode van 30 dagen voorafgaand aan de korting.
Daarnaast breidt de Omnibus-richtlijn ook de consumentenrechten uit die betrekking hebben op e-commerce. Zo kunnen consumenten zich vanaf 28 mei 2022 ook bij digitale diensten waarvoor zij hun persoonsgegevens moeten opgeven in plaats van ervoor te betalen, beroepen op dezelfde rechten als bij betaalde digitale diensten.
Concreet gaat het hier bijvoorbeeld om social media en zogenaamde 'gratis' cloudtoepassingen, waar gebruikers als consument worden aanzien wanneer zij hun persoonsgegevens moeten geven in ruil voor toegang tot die digitale diensten.
De Omnibus-richtlijn voorziet ook een uitbreiding van de richtlijn rond oneerlijke handelspraktijken: een expliciet verbod op valse reviews moet ervoor zorgen dat consumenten niet langer bedrogen worden door misleidende of gemanipuleerde beoordelingen en aanbevelingen.
Ook die praktijk bleek de laatste jaren namelijk grond van heel wat klachten bij de Economische Inspectie. Ondernemingen mogen geen reviews meer publiceren zonder redelijke en proportionele stappen te nemen om na te gaan of deze beoordelingen afkomstig zijn van echte consumenten.
Ook voor online marktplaatsen zijn er wijzigingen voorzien. Daar moeten consumenten voortaan een duidelijk onderscheid kunnen maken tussen particuliere verkopers of ondernemingen via een extra informatieverplichting.
Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker : "De consument wordt steeds digitaler en de mogelijkheden om elektronisch te consumeren, evolueren ook continu. Tegelijk neemt ook het aantal malafide praktijken toe.
Bedrieglijke zaken zoals misleidende kortingen en valse reviews draaien de consument vaak gewoon een rad voor de ogen. Het werd dus hoog tijd dat we dat aanpakten zodat we consumenten beter kunnen beschermen én online beter kunnen informeren."