“Er is alle dagen een nieuw record. De teller staat nu al op 459”, zegt Lieven Zwaenepoel, woordvoerder van de Belgische apothekersbond. Dat cijfer slaat op het aantal geneesmiddelen dat tijdelijk niet beschikbaar is. “We trokken in november 2018 al aan de alarmbel. Toen ging het om 410 geneesmiddelen, maar het aantal blijft maar stijgen.”

Maandag was het weer prijs. Volgens het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) zal er dit jaar een groot tekort zijn aan een intraveneus breedspectrum-antibioticum en ook de osteoporose-specialisten in het Imelda Ziekenhuis in Bonheiden lieten al van zich horen. Zij zitten zonder alendronaat, een van de meest courante behandelingen voor osteoporose.

“We krijgen nu dagelijks vragen van patiënten, huisartsen, apothekers en zelfs van de overheid over mogelijke alternatieven voor courante geneesmiddelen”, zegt Michaël Laurent, een van de specialisten. “Er is grote onduidelijkheid en nood aan richtlijnen voor alternatieven. Zomaar stoppen met de medicatie is voor de meeste patiënten geen goed idee.”

Oplossingen

Alternatieven voor de onbeschikbare middelen zijn er volgens de apothekersbond wel, maar die zijn niet voor iedereen de oplossing. “In het voorjaar waren er nog grote tekorten bloedverdunners. Ik wil niet weten hoeveel problemen er daardoor geweest zijn”, zegt Zwaenepoel. “Zomaar overstappen op een ander geneesmiddel kan voor sommigen serieuze gevolgen hebben. Een andere kleur verpakking, een andere dosering of andere vorm leidt ook tot verwarring.”

Volgens Zwaenepoel zijn de tekorten bijna uitsluitend economisch te verklaren. “België is niet altijd de interessantste afzetmarkt. En doordat er geld mee gemoeid is, is de hele situatie eigenlijk ook onethisch. De overheid probeerde wel al oplossingen te zoeken, maar die blijven voorlopig beperkt.” Sinds 2014 moeten bedrijven bijvoorbeeld melden dat een geneesmiddel meer dan twee weken niet beschikbaar is. “En er is pas ook een nieuwe wet gekomen waardoor groothandelaars middelen die voor België bestemd zijn, niet meer mogen uitvoeren naar het buitenland. Voorlopig helpt het niet echt. In plaats van verbetering, gaat de situatie enkel achteruit”, zegt Zwaenepoel. Maar een hapklare oplossing heeft de apothekersbond ook niet.

Tekort aan grondstoffen

Bij het FAGG erkennen ze het probleem. “Het aantal onbeschikbare geneesmiddelen schommelt tussen de 4,5 tot 5 procent. En daar zijn vaak verschillende redenen voor. Een panne bij de levering, een loods die uitgebrand is of een tekort aan grondstoffen”, zegt Ann Eeckhout, woordvoerder van het FAGG. “Maar als een geneesmiddel in onze lijst staat, betekent dat niet dat er helemaal geen versie van het medicijn meer te verkrijgen is. Soms zijn de doosjes van tien pillen op, maar is dat van dertig wel nog op de markt.” Om problemen te voorkomen, communiceert het FAGG over die tekorten. “Zo kunnen ziekenhuizen, artsen en apotheken rationeel omgaan met die geneesmiddelen.”

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) is karig met commentaar. Haar kabinet verwijst wel naar de maatregelen die twee maanden geleden genomen werden om het probleem op te lossen. Zo worden groothandelaar-verdelers sinds kort verplicht om prioriteit te geven aan de Belgische patiënt in plaats van geneesmiddelen op de lucratievere buitenlandse markt aan te bieden. Een efficiënte maatregel, klinkt het, maar duidelijk niet voldoende om alle problemen op te lossen.

Jobat

VROOM

Made in Metropool

Made in Mechelen